De grootste Belg en de grootste Vlaming

Het is een mooie website geworden, die van de grootste Belg.

Toch een opmerking. Moeten wij de grootste Belg of de grootste Vlaming kiezen? Mij maakt het niet uit, ik ben flamingant noch belgicist, maar als Vlamingen en Walen aparte verkiezingen houden, met aparte winnaars, dan zouden ze beter de grootste Vlaming respectievelijk grootste Waal kiezen, me dunkt.

Op wie ik zal stemmen? Ik verkeer nog in dubio. Ik vind Merckx de grootste Belg en Schotte de grootste Vlaming. Het moet alleszins een coureur worden. De Duitsers hebben Adenauer verkozen, de Britten Churchil, het zou te idioot zijn als wij daar koning Boudewijn tegenover zetten. Het mag sowieso geen politieker worden, die mensen zijn al zelfingenomen genoeg.

Canvas en Radio1 organiseren de verkiezing, dus zal het wel niet de man hierboven worden. Met VTM aan zet was dat niet uitgesloten geweest.

Ik leerde bij dat Ilya Prigogine (grondlegger van de chaostheorie waar ik volledig achter sta) een Belg was, een Russische Belg. Lemaître noemen ze de bedenker van de Big Bang-theorie. De verdienste daarvoor zou ik eerder bij Hubble leggen.

Out on the streets

Gisteren een dronkaard zien vallen op straat. Een andere voetganger had al de ambulance gebeld. De dronkaard zelf wou niet gaan zitten, hij klauterde weer recht en we stonden er met drie rond om hem op te vangen als hij weer ging vallen. Ook de auto's doen vertragen want het gedrag van de dronkeman was onvoorspelbaar. Iemand kwam ons melden dat wij ons niets moesten aantrekken van de man, dat zijn toestand zijn eigen schuld was. Het was al lang geleden dat ik nog een rede in het Frans afgestoken heb.

Vandaag bracht ik voor een vriend een dvd terug naar de videotheek. Tot mijn verbazing was het de film Ray, die nu nog in de bioscoop draait. En tot mijn nog grotere verbazing was het dvd-schijfje een gewoon gekopieerd exemplaar, met in alcoholstift de titel van de film erop geschreven. Rare videotheken zijn dat hier in de buurt.

En nog meer rare mensen tegengekomen. Twee hadden net de container van spullenhulp geforceerd en zochten naar de mooiste kleren. En op een bankje op een park lag een dode languitgestrekt.

Een journaliste van Het Nieuwsblad werd zondagavond 10u30 het slachtoffer van een wurgoverval op het Fontainasplein. Een kwartier later passeerde Barbara daar.

Over Sint-Jans-Molenbeek staat het volgende in de krant:

,,De politie werd de Le Lenoirstraat ingelokt, een eenrichtingsstraat waar langs weerskanten een tiental jongeren klaarstonden. Zij gooiden met stenen en met brandbommen. De jongeren mikten op het interieur van de auto en probeerde de agenten te treffen'', zegt parketwoordvoerder Valery De Theux. Twee stenen vlogen door de achterruit naar binnen. Eén brandbom ontplofte tegen het portier van de politiewagen, een tweede bom spatte uiteen op een geparkeerde auto. Twee ongebruikte brandbommen werden naderhand op de stoep teruggevonden. De twee agenten, een man en een vrouw, sprongen uit hun auto en arresteerden twee verdachten. Het gaat om twee twintigers, Rachid en Ahmed. Een van hen is een broer van een jongeman die de avond voordien bij een politieactie tegen jeugdbendes was gearresteerd.

Wat ik niet begrijp is hoe die twee agenten hun wagen durfden te verlaten om efkes een arrestatie te verrichten. Dit gegeven bezorgt de versie van de politie een voor mij ongeloofwaardig tintje.

Pas gelezen: Druiven der gramschap van John Steinbeck

Er zijn boeken die ik moet lezen, al jarenlang. Soms komt het ervan, en mag ik zo eentje schrappen van mijn lijst. Zoals deze keer, het magnum opus van nobelprijswinnaar Steinbeck. Zoals er in de inleiding staat:

"De Grote Amerikaanse Roman mag dan, volgens de meeste beschouwers, in de twintigste eeuw niet geschreven zijn, maar in de categorie 'behoorlijk dichtbij' is Druiven der gramschap waarschijnlijk de beste kandidaat."

Ik vind Manhattan Transfer van Dos Passos de Grote Amerikaanse Roman, maar soit. Van tel voor mij is dat Springsteen een fan van Steinbeck is. Hij noemde zelfs een cd naar het hoofdpersonage Tom Joad.

Druiven der gramschap is het beste Amerikaanse boek dat ik al las, mijn adem stokte geregeld, de personages zijn zo mooi, spreken zo raak. Het is net alsof Springsteen het boek geschreven heeft. Bijvoorbeeld wanneer Tom Joad terugkomt uit de gevangenis en zijn familie vindt op het moment dat die hun boerderij moeten verlaten. Tom's moeder schenkt haar zoon koffie in:

"Tommy, ik wou je vragen - je bent toch niet verbitterd? Je voelt toch geen haat? Ze hebben toch niets gedaan in die gevangenis om je helemaal gek van verbittering te maken?"

Dat is Springsteen die schrijft, maar op andere momenten is Steinbeck zo grappig dat je ziet dat het de Boss niet kan zijn, humor is niet diens sterkste kant.

De Joads worden weggejaagd van hun boerderij, en beginnen zoals zovele sukkelaars in de jaren dertig aan hun tocht naar California, het beloofde land. Onderweg komen ze aan de weet dat kommer en kwel het daar ook halen van melk en honing.

"Moeder ... denk je er niet over na hoe het zal zijn als we er eenmaal zijn? Ben je niet bang dat het niet zo mooi zal zijn als we dachten?"
"Nee", zei ze snel. "Dat kun je niet doen. Dat kan ik niet doen. Dat is te veel - dan leef je te veel levens. Voor ons uit liggen wel duizend levens die we kunnen leven, maar als het zover is, is het er maar één. Als ik me in al die levens ga verdiepen, is het te veel. Voor mij bestaat op het ogenblik alleen maar de weg die langs ons heen schiet."

Een boeiende figuur is de uitgetreden dominee, Casy, die met de Joads meereist:

"Vroeger dacht ik dat bidden het weer goedmaakte. Ik schoot een gebed af en alle zorgen bleven eraan hangen als vliegen aan een vliegenvanger en het gebed steeg ten hemel en nam die zorgen mee. Maar 't gaat niet meer."

De Okies (economische vluchtelingen uit Oklahoma en omliggende staten - IDP's volgens het vocabularium van de VN, Internally Displaced People) komen in California aan en worden voor rooien uitgemaakt. Ze weten niet wat dat zijn, rooien, en vragen het aan elkaar. Het antwoord: rooien willen dertig dollarcent als het uurloon 25 is.

Spijtig genoeg, ze zijn zeldzaam, de boeken die meer dan 500 pagina's tellen en niet te dik zijn. Dit is er zeker en vast een van.

Pas gelezen: In de schaduw van Schuman van Guy Janssens

Radio- en televisiejournalist Guy Janssens pende wat anekdotes, interviews en geschiedkundig inzicht samen in dit werk over de Europese politiek. De machtstentakels van de EU liggen rond het Schuman-plein, aan de andere kant van de Wetstraat dan het Paleis der Natie, waar de premier, de Kamer en de Senaat gehuisvest zijn. Eén straat afstand maakt een wereld van verschil, is Janssens' stelling.

Meest bijgebleven zijn de beschrijvingen van Jaques Delors, een superintelligente raspoliticus, die goed kon opschieten met soortgenoten Van Miert en Dehaene. Soms staat het boek nog te veel stil bij nationale materies, zoals de muntdevaluatie uit '82. Wel interessante materie, dus mij hoor je niet klagen.

Mijn scepsis tegenover de EU is met het lezen van het boek zeker niet afgenomen. Al meen ik dat de VN nog erger is; in idee nog een mooiere organisatie en in de praktijk nog meer verkwanseld.

Dat Annan nu alles wil hervormen, stoort mij danig. Het ruikt naar een revolutie van vanboven, zoals Mao het indertijd deed, en hij is allerminst de geschikte persoon om die door te voeren, met zijn geklungel in Congo, in Darfoer en met zijn eigen zoon die zijn zakken spekte ten tijde van het Oil for Food Program in Irak.

Pas gelezen: Passiespel van Jerzy Kosinski

Wat een plezierig avonturenboek!

Fabian trekt rond met een speciaal gebouwde woonwagen, waarin achterin plaats voorzien is voor zijn twee paarden. Fabian is polospeler en kenner van de sport, hij geniet aanzien met de boeken die hij erover schreef. Bindingsdrang is de mobilhomer vreemd. Rijk is hij niet, maar is kind aan huis bij de upperclass, waar hij wat les geeft of poloteams vervolledigt. De tijd die overblijft, besteedt hij aan vrouwen (ook transseksuele).

Fantastisch is zijn wedervaren op een onbenoemd eiland als de Dominicaanse Republiek, waar hij les geeft aan de lokale dictator. Op een gegeven moment staat hij centraal in een plan waar hij zelf niet van weet om een oppositieleider uit de weg te ruimen.

Of die keer dat hij met de minnares van zijn beste vriend, een fotomodel, de lakens deelde. Zijn vriend verwijt hem dat zijn omgeving altijd gewaarschuwd heeft dat Fabian nog geen vinger zou uitsteken om hem te helpen. Fabian pakt de briefopener op zijn bureau en stekt terstond een vinger af en gooit die richting zijn vriend. Het volgende dat Fabian in de richting van zijn vriend stuurt, is een hard naar zijn gezicht afgevuurde polobal die hem het leven kost.

Ik verklap de afloop. Fabian wijst een huwelijksaanzoek af en beseft onmiddellijk erna dat hij veel van dat jonge rijke meisje houdt. Hij rijdt nog met zijn paard naast haar kleine privévliegtuig dat aan het opstijgen is om uit zijn leven weg te vliegen. Of het vliegtuig gestopt is ... het was een open einde!

Turkije opent Armenië-archief

Genocide of niet, dat is de vraag. Armeniërs beweren dat 1,5 miljoen van de 2 miljoen van hun mensen in Turkije ten tijde van de Eerste Wereldoorlog door de Turkse staat om het leven zijn gebracht. Ze noemen dat een regelrechte genocide. Zowel de cijfers als de toedracht wordt door de Turkse overheid ontkend.
De Turken zijn niet de enigen die dat doen; de gebeurtenissen tussen 1915 en 1923 zijn internationaal niet erkend. En historici discussiëren nog steeds over wat zich afgespeeld heeft in die periode. Cruciale bronnen, namelijk die van de Turkse overheid, bleven gesloten. En daar komt verandering in. Erdogan belooft transparantie.
Of nog geen bronnenmateriaal weggemaakt is - zoals Leopold II zijn Congo-files verbrandde - is een andere vraag. Maar het ziet er toch naar uit dat Erdogan de geest van de Jonge Turken, nog altijd sterk vertegenwoordigd in Turkije via het leger, wil bestrijden. Want het waren deze nationalisten die bloed aan hun handen hebben.
Grappig ook is dat de tragische gebeurtenissen als genocide in Frankrijk erkend zijn. Ik weet niet hoe dat juist juridisch zit, maar maakt de Turkse staat (een toekomstig EU-lid?) zich volgens de Franse wetten niet schuldig aan negationisme?

Charcuterie

‘Nee, de préparé is net op. Maar ik kan onze zalmsla aanbevelen; die is nieuw, naar een recept dat we zelf hebben samengesteld.’
De vrouw in de wit-roze schort richtte haar handen naar de roze brij die er mistroostig bijlag, al verraadde haar glimlach trots op haar creatie.
De dame aan de andere kant van de toonbank hapte niet toe. Ze speurde alle uitgestalde charcuterie af en kon niet beslissen. Ze liep al naar de vijftig, had een zichtbaar dure jas, waarin lappen leer in eigenaardige patronen verwerkt waren. De afgrijselijk groene tegels vloekten bij haar bordeaux schoenen, vond ze.
‘Doe maar tien schellen pepersalami.’
Bedreven sneed de winkelbediende het juiste aantal sneden af, wikkelde ze in het papier en legde die op de weegschaal.
‘Had u nog iets gewenst?’
Het bleef stil. Het bleef relatief lang stil. Twaalf seconden om precies te zijn. En in haar schrale uniform durfde ze de klant met standing niet aankijken. Tot er een verlossend antwoord kwam: ‘Nee, dat volstaat.’
‘Dat is dan twee euro twinig.’
De geschminkte dame gaf een briefje van vijftig, waarop de opdienster luidop teruggaf, ‘welbedankt en tot ziens’, kon er nog net vanaf.
‘Ja, tot ziens. Hopelijk heb je volgende keer préparé.’
De jonge slagersvrouw pinkte een traan weg eenmaal de klant de winkel uit was. Op het gezicht van de dame die haar moeder kon zijn, zette zich een droeve trek.
Klant nummer 667 was een gepensioneerde heer die alles gadegeslaan had: ‘Ik wil wel eens van je zalmsla proeven. 250 gram alstublieft.’

Bonjour Paresse

De Franse Corinne Maier kan niet overleven van haar boeken over psycho-analyse. Dus draait ze in de plaatselijke 35-urenweek mee. Waar ze niet veel doet overigens. Ze heeft daar nu een boek over geschreven, Bonjour Paresse, over de luiaards op kantoor. Ik meen dat ze daar in het Frans een uitdrukking voor hebben: faire le vide.

Volgens haar zijn er in een bedrijf drie soorten werknemers: volgers, hinderlijken en luiaards. "De volgers zijn het talrijkst. Ze sjokken doodgemoedereerd voort, proberen nooit iets te veranderen, stellen de gang van zaken nooit ter discussie en nemen nooit een initiatief dat ook maar enig effect zou kunnen sorteren. Het zijn kortom slome en ongevaarlijke types."

Wat niet kan worden gezegd van de hinderlijken. "Zij zorgen altijd voor rotzooi op een afdeling, zetten mensen tegen elkaar op, verpesten de sfeer en bezorgen hun collega's een depressie. Er zijn er gelukkig minder van dan van de eerste groep, maar ze richten veel meer schade aan."

En dan zijn er nog de luiaards. "Zij zijn niet zo zichtbaar; ze zijn discreet, voelen een zekere minachting voor de volgers en wantrouwen de hinderlijken als de pest. Hun enige doel is om zo weinig mogelijk drukte te veroorzaken."

Enkele tips voor luiaards:

U wordt niet beoordeeld op hoe u uw werk doet, maar op uw vermogen om u aan te passen aan het gestelde voorbeeld. Hoe meer u zich de clichétaal eigen maakt, hoe eerder men u zal geloven.

Aanvaard nooit, onder geen enkele voorwaarde, een functie met verantwoordelijkheid. U zou dan harder moeten werken, met als enige tegenprestatie een paar euro's meer (in feite 'peanuts').

Kies bij de grootste ondernemingen de meest nutteloze banen: adviseur, expert, onderzoeker, analist. Naarmate de functies minder nuttig zijn, is het ook moeilijker om uw 'bijdrage aan het geldscheppend vermogen van de onderneming' te kwantificeren. Vermijd functies op de werkvloer als de pest. Idealiter moet u er op mikken ergens 'opgeborgen' te worden. Improductieve banen, vaak staffuncties, zijn onbelangrijk, maar vallen ook buiten de druk van de hiërarchie. Kortom, het zijspoor.

Bent u eenmaal op zo'n zijspoor beland, dan moet u elke verandering zien te vermijden: al degenen die opvallen, worden ontslagen.

Probeer aan kleine signalen (details in de kleding, bepaalde grappen, een vriendelijke glimlach) de collega's te herkennen die net als u twijfelen aan het systeem en inzien hoe idioot het eigenlijk is.

Als u tijdelijke arbeidskrachten moet inhuren (uitzendkrachten, mensen die uitbesteed werk verrichten enz.), behandel hen dan altijd vriendelijk, want vergeet niet dat zij de enigen zijn die echt werk verzetten.

Hou goed voor ogen dat die belachelijke ideologie die het bedrijfsleven probeert uit te dragen niet waar is; nog even en de hele boel stort ongetwijfeld in elkaar. Zoals Stalin al zei: uiteindelijk overwint de dood. Het probleem is om erachter te komen wanneer...

Met dat boek heeft de schrijfster veel geld verdient. Benieuwd of ze op kantoor blijft.

Sigaretten per stuk

In Derde Wereld-landen zie je het vaak, kraampjes waar je kauwgum of sigaretten per stuk kunt kopen. Welke meerwaarde de verkopers daarbij realiseren is mij niet helemaal duidelijk.

In Brussel zie je het ook; in vele avondwinkels kan je saffen per stuk krijgen, voor allochtonen die weinig geld hebben. De winkelhouder verkoopt die aparte sigaretten stiekem, onder de toonbank ligt een pakje denk ik, en hij tovert ze snel te voorschijn. Armen zijn gegêneerde mensen.

Voor ik die wil stoppen met roken is zoiets fantastisch. Op een moment dat ik het niet meer kan houden, haal ik één sigaret, en ben niet weer vertrokken met een nieuw pakje.