Europa

Belgie moet voor de voorronde van Euro08 spelen tegen ... Kazakstan! Iemand moet die pipo's van de Uefa een wereldkaart kopen.

Kleine stap misschien

maar een grote voor deze blog:

Vanaf nu bereikbaar op http://www.maxdusseldorf.be

en dan een redirect en zo.

China versus India

China loopt, als fabriek van de wereld, nu wel uit op India, maar Foreign Policy suggereert met mooie diagrammen dat India op langere termijn voordeel zal halen uit zijn betere opleidingsniveau. Daarmee zal het beter presteren in de tertiaire sector.

Ik vind dat eigenlijk raar. De Chinezen met hun Confusiaanse traditie zouden zich toch beter moeten kunnen inschakelen in een diensteneconomie dan red tape India.

Kijk, de keizer heeft geen kleren aan!

Medisch wetenschapper Luc Bonneux stelt dat er iets eigenaardigs aan de hand is met de Belgische gezondheidszorg, door alle belanghebbenden de beste ter wereld genoemd. Niemand weet dat, zegt hij, we hebben geen gegevens.

Neem de doodsoorzakenregistratie, het registreren van de oorzaak waaraan iemand is overleden. Het blijft voor veel doeleinden in de volksgezondheid de nuttigste en meest betrouwbare registratie die er is. In Nederland reikt die tot 2003, de meeste beschaafde landen halen 2002. België haalt 1997, in de buurt van Mongolië, Katar, Trinidad of de Fiji-eilanden.

Neem, daarnaast, de vergelijkende gegevens over de totale kosten van de gezondheidszorg, zoals die worden gepubliceerd door internationale instanties (de OECD). Die doen dat op basis van de door het land aangegeven kosten. Nederland is steevast duurder dan België, en Nederland is daar altijd behoorlijk nijdig om. Hun hypothese is niet dat 'de Belgen' goedkoper zijn, maar dat ze niet kunnen tellen. Ik vrees dat de kwaliteit van de Belgische gegevens niet toestaat om deze kwaadsprekerij te weerleggen.

Wie het aantal geregistreerde prestaties per hoofd van de bevolking vergelijkt met het buitenland kan niet anders dan concluderen dat België een van de meest doodzieke bevolkingen ter wereld heeft. Het overdadige aanbod van artsen en dure technologie samen met een financiering per prestatie is daar niet vreemd aan.

Misschien is het dus toch maar beter om tevreden in de beste gezondheidszorg met de beste ziekenhuizen ter wereld te blijven leven.

Het autosalon, de hoogmis van het kleinburgerlijke individualisme

Deze week nog weinig gepresteerd op mijn blog. Ik zit compleet zonder inspiratie. En er gebeurde ook niets waar iets over te vertellen valt (aan het gescharrel van Daems wil ik niet denken, hoe minder ik mij bewust ben van het bestaan van pipos als hendrik, hoe gelukkiger ik ben).
Gelukkig doen andere mensen beter, bijvoorbeeld cultuurfilosoof Johan Sanctorum (wat een rare naam!) vandaag in DS. Een groot artikel van hem met de titel: Welkom op het autosalon, de hoogmis van het kleinburgerlijke individualisme.

Enkele fragmenten:

De Heizel is dezer dagen de cultplek bij uitstek van de Belgische asfaltcultuur. Het semi-officiële karakter van deze manifestatie, steevast geopend door Prins Filip en een rist excellenties, brengt meteen in herinnering dat België zich internationaal wenst te profileren als land van auto's, parkings, vrachtwagenverkeer en snelwegen: ,,het logistieke centrum van Europa'', zo heet het.

We mogen het rituele karakter van het autosalon, als breed publiek platform waarop private mobiliteit wordt geconsacreerd, inclusief alle maatschappelijk-conservatieve waarden die daaraan vasthangen, niet onderschatten. De auto is niet alleen een gebruiksvoorwerp, maar vooral een symbool van onderlinge rivaliteit én consensus rond een maatschappelijk model van laisser faire. Het salon is de plek en het tijdstip van de grote verzoening tussen politieke klasse, economie en volkscultuur. Het verenigt het establishment en het klootjesvolk, van de rijken tot de lage middenklasse, veel sterker dan pakweg de 21-juliviering. Als er al een 'Belgische identiteit' zou bestaan, dan wordt ze op deze hoogmis van het kleinburgerlijk individualisme in al haar groezeligheid geëtaleerd: behoudsgezind, statusgevoelig, op het heden en het ik gericht, zuurzoet, en meer vanuit de onderbuik bezig dan vanuit het hoofd.

Blijft dan de vraag waarom Belgen auto's blijven kopen als het toch maar is om een paar uur per dag te bumperen tussen twee peperdure tankbeurten. Het antwoord ligt in de bedrieglijk hedonistische beeldopbouw van de reclame (wijde horizonten, een breed asfaltlint door een maagdelijk landschap, succes en erotiek) maar ook, opnieuw, in het politiek-strategisch argument van de auto, als middel om mensen aan een vicieus systeem te binden, tot op het neurotische af.

De auto wordt steeds meer de fetisj van een schuldverslavende economie waarin mensen boven hun stand leven om erbij te blijven horen.

Pas gelezen: Plectrude van Amélie Nothomb

Voor de volledigheid geef ik nog mee dat ik in Marokko nog een Nothomb gelezen heb. Over een balletdanseresje met anorexia, niet direct spek voor mijn bek, maar als je worstelt met Zwerm ben je blij even iets eenvoudigs te kunnen lezen.

Pas gelezen: De stad der zienden van José Saramago

Bij de bespreking van Blauwbaard haalde ik al een boek aan dat ik om twee redenen las, in casu mijn liefde voor de auteur Vonnegut, en het thema, de Armeense genocide. Een ander dergelijk boek is De stad der zienden. Opnieuw is één van mijn favoriete auteurs aan het werk (Saramago). Het onderwerp is dit keer: blanco stemmen. Zelf doe ik niets anders!

Voor ik met de bespreking begin, moet ik vertellen dat Saramago het een beetje verkorven had bij mij. Hij ging de voorbije jaren nogal uitdrukkelijk meeheulen met de andersglobalistische wolven in het bos. De gewezen metaalarbeider, die het pas op latere leeftijd tot succesauteur schopte, moest niet te direct zijn. Auteurs moeten dat nooit.

In De stad der zienden sublimeert hij zijn ongenoegen met het huidige systeem op een gepersonaliseerde manier. Bij de verkiezingen stemt 80% van Lissabon blanco. De regering is onthutst en laat de verkiezingen over doen. Het gevolg: nog slechts 10% stemt voor een partij. Wat volgt is een satire op de politieke klasse. De bevolking vindt dat ze niet nodig zijn, maar zij zijn overtuigd van het tegendeel:

"Ik geloof niet dat wij onder de huidige omstandigheden vierentwintig dagen kunnen wachten, of twintig dagen of vijftien of tien, het maatschappelijk bouwwerk vertoont scheuren, de wanden wankelen, de fundamenten trillen, het geheel kan elk moment instorten."

Lissabon stort niet in, ook niet nadat de politici de stad verlaten om de stedelingen de gevolgen te laten voelen. Allemaal geen probleem. En toch blijft de politieke kaste die dwaze aplomb aan de dag leggen. Wat mij ook opvalt is dat ze zich boven het volk zien. Ze beschouwen zich als de herders van de kudde, niet gewoon een beroepscategorie als een andere. Al de politieke personages hebben veel van Karel De Klucht. Dat is ook iemand die vindt dat het voortbestaan van de schepping van hem afhangt. De uitspraak "De ellende van Congo komt voort uit het gebrek aan goede leiders" is van hem. Stel je voor dat een Belgisch elektricien zegt: "Met Congo kan het niet beter gaan zolang ze geen elektriciens hebben die geen koperdraad achterover drukken". We zouden nogal lachen.

In elk geval, ik ben een maatschappijmodel genegen waarbij een bejaardenverzorgster evenveel verdient als onze minister van Buitenlandse Zaken. Of omgekeerd. En met blanco-stemmen moet meer rekening gehouden worden. Als 10% blanco stemt, dan moet 15 zitjes in het parlement leeg blijven. En moet er op zijn minst 1 minister minder zijn.

Verder; ik hou nog altijd van de knotsgekke dialogen die Saramago in één zin vat, hieronder een stukje tussen twee uitvoerende politie-agenten:

"De consequenties zijn voor ons, wanneer de golf op de rots slaat is de mossel de klots, Ik heb zo mijn twijfels over deze spreuk, Waarom, Omdat ik zou zeggen dat mosselen juist heel blij zijn wanneer ze water over zich heen krijgen, Ik weet het niet, ik heb ze nog nooit horen lachen, Ze lachen niet alleen, ze schateren, maar dat wordt overstemd door het gebulder van de golven, je moet je oor er vlakbij houden, Daar is helemaal niets van waar, je steekt de draak met een agent tweede klasse, Een onschadelijke vorm van tijdverdrijf, maak je niet dik"

Pas gelezen: Zwerm van Peter Verhelst

Veel fuzz about it, de laatste van Verhelst. De man wint normaliter literaire prijzen met schier onleesbare boeken. Deze keer heeft hij zijn talent aangewend om een thriller op te stellen, stond in de pers te lezen. Mijn nieuwsgierigheid was geprikkeld.

Het werk is zeer flou en fragmentarisch. Ik meen dat je, die werkwijze hanterend, meer verliest dan wint, al ben ik daar nog niet uit, in elk geval, een schrijver die het aandurft moet het proberen wat mij betreft.

Het werk met de prachtige kaft doet een beetje denken aan het recente The House of Leaves van de Californiër Danielewski, omdat Verhelst ook typografische elementen inbrengt (bijvoorbeeld: "Onmogelijk dat hij maandenlang had samengewerkt met een _______ (hij kon het woord nog niet over zijn lippen krijgen)"). De brieven van de gekke moeder in The House of Leaves is als een apart boek uitgebracht en dat zou je evengoed kunnen doen met de in courier new verslagen van Angel uit Zwerm. Die zijn schitterend. Het is onwaarschijnlijk hoe Verhelst freaks een toonaard kan bezorgen. Hetzelfde doet hij met Vanunu, de Israëliër die jarenlang eenzaam opgesloten zat omdat hij zijn vaderlandse kerngeheimen naar een Engelse krant doorspeelde:

>> Toch zijn ze me blijven ondervragen. Altijd maar dezelfde vragen, altijd herhaling, omdat ze denken dat het defect in het weefsel zich uiteindelijk in de herhaling openbaart. Opnieuw en opnieuw. Ze vonden geen oneffenheden in mijn verklaringen. Hoe had dat ook gekund? Mijn verhaal is rechtlijnig, van alfa tot omega transparant en eenvoudig. Ze lieten een horde codekrakers los op mijn verhaal. Ze waren in hun eer gekrenkt. Evengoed kun je aan een wiskundige vragen: hoeveel is 1+1? En toch ben ik ervan overtuigd dat ze zich vergisten. Misschien verwachtten ze het verkeerde antwoord en stelden ze daarom de verkeerde vragen. De kwestie was niet hoeveel 1+1 is, maar 1-1. Iedereen denkt het antwoord te kennen maar 0 is veelhoekiger dan wat een menselijke geest, hoe geniaal ook, kan bevatten.

De vergelijking met The House of Leaves valt zeker in het nadeel van Zwerm uit. Danielewski heeft tien jaar aan zijn boek gewerkt. Dat verschil voel je. Verhelst laat sommige verhaallijnen veel te lang liggen. Hij voegt verhaallijnen toe die overbodig zijn (bijvoorbeeld over die Vanunu). Niet elk goed idee moet weerhouden worden - kill your babies. Soms verspringt hij per hoofdstuk van verhaallijn, soms, en dat is niet gelukkig, per paragraaf. Echte spanning wordt te weinig opgewekt; door de laatste 100 pagina's, die ik overigens ronduit arty farty vond, moest ik mij slepen. En dan de ondertitel van het boek: Geschiedenis van de wereld. Het werk behandelt het terrorisme en de veiligheidssystemen. Hij thematiseert verder de chemische mutaties van de mens, maar een geschiedenis van de wereld, djeezes!

Humo vond het boek zeer goed, deelde mijn geliefde mee. Waarschijnlijk konden die redacteurs zich opwarmen aan het gedurig terugkerend zinnetje: Ik heb dingen gezien.

Marokko

De trouwe bezoekers van De geschriften van Max Dusseldorf moesten het een eindje zonder bijdragen stellen. Ik was in Marokko. Twaalf dagen zonder gsm, internet, tv of krant, het is niet iedereen gegund. Het heeft mij goed gedaan. De Arabieren zijn de ambetantste bewoners van het land. Mijn sympathie gaat veeleer uit naar de Berbers, die mij altijd vriendelijk begroetten als ik met een huurfiets door hun dorpjes passeerde. En de Toearegs natuurlijk, al valt het moeilijk met hen een diepgaand gesprek op te zetten, hun engels is basic.

De Berbers beloonde ik altijd met een royale fooi, omdat hun prijs-kwaliteit verhouding zo goed was. Ik vraag mij af of mijn corrigerend gedrag niet ziekelijk is.

De fijnste plaats die we aandeden was Legzira, een kleine baai met niets dan drie hotelletjes. De zee was er wild zoals ik dat graag heb. We zouden er slechts één nacht blijven, maar het werden er twee en drie, en moest een Brits koppel ons met hun huurauto niet naar de volgende bestemming meegenomen hebben, we zaten er nog.

In Marrakech op café geweest met mijn oude vriend, Sliman, eertijds architect in Brussel, nu noodgedwongen in Marrakech. Om te onderstrepen dat zijn zaken goed gingen, betaalde hij altijd in plaatsen die onnodig duur waren, ik hoop dat hij er geen financiële kater aan overhield. Die dwaze Arabische trots ... Marrakech vind ik trouwens zwaar overroepen. Doe mij dan maar Essaouira.

Ik hoop ooit nog terug te gaan naar Marokko, met trekfiets of zwerfwagen.